Kinh nguyệt không đều (rối loạn kinh nguyệt) mang đến nhiều rắc rối trong cuộc sống hàng ngày. Nhiều bạn gái trong độ tuổi sinh sản đang tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị vấn đề này.

Hiện tượng chu kỳ kinh nguyệt không đều có thể là bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cho thấy một số bệnh phụ khoa nghiêm trọng. Phụ nữ nên theo dõi chu kỳ kinh của mình, và nếu tình trạng kéo dài thì cần đi khám phụ khoa ngay để xác định nguyên nhân và được điều trị kịp thời.

Thế nào là kinh nguyệt không đều?

Kinh nguyệt là hiện tượng ra máu âm đạo theo chu kỳ do hoạt động của buồng trứng, thường bắt đầu từ 13-16 tuổi và kết thúc vào khoảng 45-46 tuổi. Đây là hiện tượng bình thường ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, diễn ra theo chu kỳ cụ thể:

- Một chu kỳ bình thường kéo dài từ 28 đến 32 ngày, tính từ ngày đầu tiên ra máu đến ngày đầu tiên của chu kỳ tiếp theo.

- Số ngày hành kinh là từ 3-7 ngày với lượng máu trung bình từ 50-80ml.

Khi kinh nguyệt không đều, chu kỳ có thể ngắn hoặc dài hơn, và lượng máu cũng thay đổi thất thường.

Kinh nguyệt không đều liên quan mật thiết đến sức khỏe và khả năng sinh sản. Nếu kéo dài, tình trạng này có thể dẫn đến vô sinh.

Nguyên nhân của kinh nguyệt không đều

Có nhiều lý do gây kinh nguyệt không đều, chia thành nguyên nhân ngoại cảnh và bệnh lý.

Yếu tố ngoại cảnh như tâm lý, môi trường, chế độ ăn uống, hay thức khuya thường do chị em tự điều chỉnh và thường ít ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mất cân bằng hormone: Hệ nội tiết, bao gồm estrogen và progesterone, điều chỉnh chu kỳ. Khi mất cân bằng, chu kỳ sẽ bị rối loạn.

Mang thai: Trong thời gian mang thai, niêm mạc tử cung dày lên làm chậm hoặc mất kinh.

Tuổi dậy thì: Rối loạn kinh nguyệt rất thường gặp ở độ tuổi này vì các tuyến vẫn chưa hoàn thiện.

Cho con bú: Hormone prolactin ngăn cản sự rụng trứng, khiến mẹ bỉm sữa thường chậm kinh.

Tiền mãn kinh: Từ giai đoạn này, chức năng buồng trứng suy giảm, gây rối loạn kinh nguyệt.

Thay đổi cân nặng: Cân nặng tăng hoặc giảm cũng ảnh hưởng đến hormone dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Stress: Lo âu và căng thẳng có thể làm rối loạn chu kỳ, bởi hormone cortisol gia tăng ảnh hưởng đến sản xuất estrogen và progesterone.

Tác dụng phụ thuốc: Nhiều loại thuốc như tránh thai hay chống trầm cảm cũng có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt.

Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt: Thiếu chất dinh dưỡng cần thiết có thể cản trở sản xuất hormone và gây ra rối loạn.

Thói quen sử dụng chất kích thích: Như rượu bia, thuốc lá có thể gây ảnh hưởng đến chu kỳ và sức khỏe tổng thể.

Tập thể dục quá sức: Hoạt động thể chất mạnh mẽ có thể làm gián đoạn chức năng cơ thể, gây rối loạn chu kỳ, đặc biệt ở vận động viên nữ.

Các bệnh phụ khoa và mãn tính liên quan đến vùng dưới đồi, tuyến yên và buồng trứng cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, nếu không được điều trị có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ.

Ung thư cổ tử cung: Kinh nguyệt ra nhiều hoặc xuất hiện chảy máu âm đạo bất thường giữa các chu kỳ là những dấu hiệu của ung thư cổ tử cung thường gặp.

Hội chứng đa nang buồng trứng: Đây là tình trạng gia tăng đột biến hormone Androgen, gây rối loạn phát triển của các nang noãn, dẫn đến nhiều nang nhỏ hình thành nhưng không trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng. Phụ nữ dễ mất kinh hoặc có kinh kéo dài.

Bệnh tuyến giáp: Suy giáp có thể làm chu kỳ hành kinh dài hơn, với lượng máu ra tăng và cơn đau bụng dữ dội. Ngược lại, cường giáp làm cho chu kỳ ngắn lại và lượng máu giảm.

U xơ tử cung: Các khối u hình thành trong thành tử cung có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt, làm lượng máu ra nhiều và kéo dài hơn, kèm đau bụng dưới, lưng và vùng xương chậu khó chịu.

Viêm cổ tử cung: Tình trạng viêm nhiễm này ảnh hưởng đến chức năng của cổ tử cung, khiến bệnh nhân cảm thấy đau bụng dưới, rối loạn kinh nguyệt và khó thụ thai.

Lạc nội mạc tử cung: Là hiện tượng tế bào nội mạc bong tróc nhưng không thoát ra ngoài theo kinh mà di cư sang các bộ phận khác của hệ sinh sản, gây rối loạn kinh nguyệt với triệu chứng như ra nhiều máu và đau bụng kinh dữ dội.

Phân loại hiện tượng kinh nguyệt không đều

Việc phân loại dựa trên lượng máu ra (quá nhiều hoặc quá ít), thời gian kéo dài của chu kỳ và tính chất chính xác của các ngày hành kinh.

• Kinh sớm: Xuất hiện trước thời gian dự kiến, nếu lệch khoảng vài ngày thì bình thường, nhưng trên 7 ngày thì được xem là không đều.
• Chậm kinh: Khoảng thời gian này kéo dài hơn so với bình thường, thường trên 7 ngày.
• Rong kinh: Ra máu kéo dài qua 10 ngày và lượng máu vượt quá 80ml.
• Kinh thưa: Chu kỳ kéo dài bất thường, trên 35 ngày, khoảng cách giữa hai lần có thể lên tới hàng tháng.
• Vô kinh: Kinh nguyệt ngừng lại hơn 6 tháng hoặc 1 năm; trường hợp phụ nữ trên 35 tuổi không có kinh trong 3 tháng cũng được coi là vô kinh.
• Cường kinh: Lượng máu ra lớn và kéo dài liên tục trên 80ml, yêu cầu thay băng vệ sinh thường xuyên.
• Thiểu kinh: Lượng máu rất ít, chỉ nhỏ giọt và thời gian ra máu dưới 2 ngày.

Cách điều trị kinh nguyệt không đều

Dựa vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp điều trị thích hợp; nhiều khi chỉ cần để hiện tượng tự ổn định.

Cách chữa tại nhà

• Giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng. 
• Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu. 
• Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn và hạn chế thuốc tránh thai khẩn cấp. 
• Thiết lập lịch sinh hoạt khoa học, tập thể dục 30 phút mỗi ngày, uống đủ nước, kiểm soát cân nặng, và hạn chế chất kích thích.

Cách điều trị trong Đông y

Ích mẫu là thảo dược hữu hiệu cho việc điều trị kinh nguyệt không đều và đau bụng kinh do huyết ứ, dùng 30-60g ích mẫu kết hợp với 20g huyền hồ và một quả trứng gà, chỉ cần thực hiện một lần trước kỳ kinh trong vòng 7 ngày.

Gừng: Uống nước gừng tươi đã đun sôi giúp cơ thể giữ nhiệt độ ổn định, cải thiện tuần hoàn máu, và hỗ trợ trong việc điều trị chậm kinh, đau bụng khi hành kinh cũng như tắc kinh. Để chữa kinh nguyệt không đều bằng gừng, bạn chỉ cần lấy một mẩu gừng bằng đốt tay, đập dập rồi nấu khoảng 5-7 phút, có thể thêm đường và mật ong tùy theo sở thích. Nên uống ba lần mỗi ngày sau bữa ăn trong vòng một tháng để thấy hiệu quả.

Ngải cứu: Ngải cứu là một vị thuốc Đông y với tính ấm và cay, nó kích thích lưu thông máu và hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có rối loạn kinh nguyệt. Để điều trị kinh nguyệt không đều bằng ngải cứu, bạn có thể dùng 200g ngải cứu tươi nấu với 500ml nước, chia làm ba cốc uống trong ngày. Hoặc sắc 10g ngải cứu khô với 200ml nước trong 10 phút, uống khi còn đói. Bạn cũng có thể chiên trứng với ngải cứu để ăn trong bữa cơm hàng ngày.

Điều trị kinh nguyệt không đều do bệnh lý

Một số bệnh như rối loạn tuyến giáp, u xơ tử cung hay lạc nội mạc tử cung và u nang buồng trứng gây ra tình trạng này. Nếu thấy bị kinh nguyệt không đều kéo dài, cần thăm khám bác sĩ phụ khoa để kiểm tra và nhận hướng điều trị hợp lý.

🔰 Bước 1: Khám và xét nghiệm

Bác sĩ sẽ hỏi về chu kỳ kinh nguyệt của bạn, sau đó tiến hành kiểm tra tổng quát.

• Bác sĩ sẽ quan sát bên trong âm đạo.
• Siêu âm ổ bụng.
• Siêu âm buồng tử cung.
• Kiểm tra mức estrogen và progesterone.

🔰 Bước 2: Chẩn đoán

Sau khi có dữ liệu từ các xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân dẫn đến rối loạn kinh nguyệt và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.

🔰 Bước 3: Điều trị

Dựa vào từng căn bệnh phụ khoa, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị khác nhau:

Với rối loạn do đa nang buồng trứng: Hiện tại chưa có cách điều trị riêng mà chủ yếu điều trị triệu chứng. Nếu đa nang gây vô sinh, bác sĩ sẽ tập trung điều trị vô sinh; nếu gây rối loạn kinh nguyệt, bác sĩ kê thuốc giảm triệu chứng khó chịu.

Để chữa kinh nguyệt không đều do suy giáp: Cần uống thuốc thay thế hormone tuyến giáp hàng ngày với liều lượng hợp lý vì liều cao có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Rối loạn do u xơ tử cung: Có thể điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật bóc tách hoặc cắt bỏ u. Nếu không còn muốn sinh con, phẫu thuật cắt bỏ tử cung có thể được thực hiện.

Đối với viêm cổ tử cung: Bệnh nhân sẽ được uống kháng sinh theo chỉ định để trị viêm nhiễm.

Lạc nội mạc tử cung hiện chưa có cách điều trị triệt để, bác sĩ sẽ tìm cách giảm bớt cơn đau cho bệnh nhân.

Hệ lụy từ kinh nguyệt không đều

Kinh nguyệt không đều là vấn đề phổ biến ở nữ giới, nhưng không phải ai cũng nhận thức đúng mức độ nghiêm trọng của nó. Thật ra, rối loạn kinh nguyệt có thể là dấu hiệu của các bệnh phụ khoa và gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe và khả năng sinh sản.

Ảnh hưởng đến sinh hoạt: Kinh nguyệt không đều thường mang lại những cơn đau bụng dữ dội, rong kinh, khiến chị em khó tập trung vào công việc và học tập, đôi khi phải nghỉ học hay nghỉ làm, gây căng thẳng, bực bội và giảm chất lượng cuộc sống.

Khả năng sinh sản bị ảnh hưởng: Nếu rối loạn do các bệnh như u xơ tử cung hay đa nang buồng trứng, việc mang thai sẽ gặp nhiều khó khăn.

Nguy cơ vô sinh - hiếm muộn: Kinh nguyệt bất thường gây khó khăn trong việc xác định ngày rụng trứng, làm giảm khả năng thụ thai. Những người không có kinh do không rụng trứng sẽ không thể mang thai.

Ảnh hưởng đến ngoại hình: Sức khỏe và vẻ đẹp luôn được phái đẹp quan tâm. Sự mất cân bằng hormone kéo dài không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mà còn khiến vẻ ngoài kém hấp dẫn, thiếu sức sống.

Gây thiếu máu: Cường kinh kéo dài có thể dẫn đến giảm hồng cầu, làm cơ thể mệt mỏi, dễ chóng mặt và thậm chí ngất xỉu.

Chu kỳ kinh nguyệt không ổn định có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe sinh sản, ngoại hình và tâm lý của phụ nữ. Chính vì vậy, nếu các bạn gái thấy có dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt kéo dài, hãy nhanh chóng đi khám để được tư vấn, phát hiện và chữa trị kịp thời những vấn đề phụ khoa có thể xảy ra.

CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT:

[CẢNH BÁO] 12 Nguyên Nhân Chậm Kinh Nguyệt Chị Em Nên Biết

[TOP 10] Địa Chỉ Khám Phụ Khoa Cần Thơ Uy Tín, Chất Lượng Tốt Nhất Hiện Nay

Review Phòng Khám Phụ Khoa Ở Cần Thơ Được 90% Chị Em Nữ Giới Tín Nhiệm

Bác Sĩ Sản Phụ Khoa Giải Đáp: Biểu Hiện Bị Viêm Âm Đạo Mãn Tính - Địa Chỉ Khám Chữa Viêm Âm Đạo Ở Cần Thơ

[ĐIỂM DANH] ĐỊA CHỈ KHÁM PHỤ KHOA TỐT NHẤT TẠI CẦN THƠ HIỆN NAY