Giới thiệu về bài thơ Xin đổi kiếp này của Nguyễn Bích Ngân

Bài thơ Xin đổi kiếp này là một tác phẩm của nhà thơ Nguyễn Bích Ngân, được đăng trên tạp chí Văn nghệ quân đội số 9 năm 2016. Bài thơ có năm khổ thơ, mỗi khổ thơ gồm tám câu, theo thể lục bát. Bài thơ được viết với ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu, nhưng lại mang nhiều ý nghĩa sâu sắc và xúc động. Bài thơ cũng thể hiện sự hối hận và tự trách của tác giả về những gì mình đã làm với thiên nhiên và đất nước.

Cấu trúc bài thơ Xin đổi kiếp này - Nguyễn Kim Ngân

Bài thơ có cấu trúc đối xứng, với bốn khổ thơ đầu tiên thể hiện mong ước của tác giả là được đổi kiếp thành những thứ thuộc về thiên nhiên, như cây cối, ruộng đồng, đại dương và không khí. 

Những thứ này đều là những yếu tố thiết yếu cho sự sống của con người và các loài sinh vật khác, nhưng đều phải chịu đựng sự tàn phá và ô nhiễm nghiêm trọng từ phía con người. 

Khổ thơ cuối cùng là một câu hỏi về bản thân tác giả, là “Tôi làm gì đây? Khi vẫn kiếp con người!”, thể hiện sự hối hận và tự trách của tác giả về những gì mình đã làm với thiên nhiên và đất nước.

Ngôn ngữ và hình ảnh bài thơ

• Tác giả đã sử dụng những từ ngữ mạnh mẽ và ác liệt để miêu tả những khổ đau và đớn đau mà những thứ thuộc về thiên nhiên phải gánh chịu, như “những nhát rìu rạch sâu da thịt”, “biển lửa bập bùng”, “khói độc tàn”, “thuốc sâu”, “hóa chất”, “dầu loang hắc nồng”, “khói bụi ngày đêm”, “ngột ngạt trưa hè”… Những từ ngữ này đã tạo nên một hình ảnh đen tối và đau thương về sự phá hoại môi trường, và cũng là một lời kêu gọi và cảnh báo đến con người về những hậu quả nghiêm trọng mà họ gây ra cho thiên nhiên và chính bản thân họ.

• Tác giả cũng đã dùng những từ ngữ bi thương và thương cảm để diễn tả tình trạng của những thứ thuộc về thiên nhiên, như “cháy khét”, “sâu rày”, “khô khát”, “ngập mặn”, “kiệt tài nguyên”, “khổ vì không biết nói”, “gồng mình”, “quằn quại”… Những từ ngữ này đã thể hiện sự đồng cảm và thấu hiểu của tác giả với những thứ mà mình muốn đổi kiếp thành, và cũng là một cách để tác giả bày tỏ sự trách móc và chỉ trích con người về những hành động vô trách nhiệm và vô lương tâm của họ.

Biểu tượng và thông điệp bài thơ

• Tác giả đã dùng những so sánh và phép tu từ để làm nổi bật sự khác biệt giữa những thứ thuộc về thiên nhiên và con người, như “cây cối không biết nói”, “ruộng đồng không biết than”, “đại dương không biết khóc”, “không khí không biết trách”… Những so sánh và phép tu từ này đã tạo nên một sự phản ánh và phê phán sâu sắc về sự vô cảm và vô tâm của con người đối với thiên nhiên và sự sống.

• Bài thơ cũng có sử dụng biểu tượng để truyền tải thông điệp của tác giả, như “biển lửa” là biểu tượng cho sự chiến tranh và xung đột, “dầu loang” là biểu tượng cho sự ô nhiễm và lãng phí, “khói bụi” là biểu tượng cho sự bức tử và nguy hiểm… Những biểu tượng này đã thể hiện sự lo lắng và báo động của tác giả về tình trạng của thiên nhiên và đất nước trong bối cảnh hiện nay.

Bài thơ Xin đổi kiếp này là một tác phẩm có giá trị nghệ thuật và nhân văn cao, thể hiện tài năng và trí tuệ của tác giả Nguyễn Bích Ngân. Bài thơ đã gửi gắm những thông điệp sâu sắc và xúc động về sự phá hoại môi trường, sự hối hận và tự trách của con người, và sự yêu quý và bảo vệ thiên nhiên và đất nước.