Argitalpen data 6/2/23 9:16 AM
Tiếng ồn liên tục trong đầu—chẳng hạn như ù tai—hiếm khi cho thấy vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, nhưng chắc chắn là có thể gây khó chịu. Đây là cách để giảm thiểu nó.
Ù tai (phát âm là tih-NITE-us hoặc TIN-ih-tus) là âm thanh trong đầu mà không có nguồn bên ngoài. Đối với nhiều người, đó là âm thanh vang lên, trong khi đối với những người khác, đó là tiếng huýt sáo, vo ve, ríu rít, rít, vo ve, gầm rú hoặc thậm chí là la hét. Âm thanh dường như phát ra từ một tai hoặc cả hai tai, từ bên trong đầu hoặc từ một khoảng cách xa. Nó có thể liên tục hoặc không liên tục, ổn định hoặc dao động.
Hầu hết mọi người đều bị ù tai trong một thời gian ngắn sau khi tiếp xúc với tiếng ồn cực lớn. Ví dụ, tham dự một buổi hòa nhạc ồn ào có thể gây ra chứng ù tai trong thời gian ngắn. Một số loại thuốc (đặc biệt là aspirin và các loại thuốc chống viêm không steroid khác dùng liều cao) có thể gây ù tai và sẽ hết khi ngừng thuốc. Khi nó kéo dài hơn sáu tháng, nó được gọi là chứng ù tai mãn tính. Có tới 50 đến 60 triệu người ở Hoa Kỳ mắc phải tình trạng này; nó đặc biệt phổ biến ở những người trên 55 tuổi và có liên quan chặt chẽ với tình trạng mất thính lực. Nhiều người lo lắng rằng ù tai là dấu hiệu cho thấy họ sắp bị điếc hoặc mắc một vấn đề y tế nghiêm trọng nào khác, nhưng điều này hiếm khi xảy ra.
Hầu hết chứng ù tai là do chủ quan, nghĩa là chỉ bạn mới có thể nghe thấy tiếng ồn. Nhưng đôi khi nó khách quan, nghĩa là người khác cũng có thể nghe thấy nó. Ví dụ, nếu bạn có tiếng thổi ở tim, bạn có thể nghe thấy tiếng rít trong mỗi nhịp tim; bác sĩ lâm sàng của bạn cũng có thể nghe thấy âm thanh đó qua ống nghe. Một số người nghe thấy nhịp tim của họ bên trong tai - một hiện tượng được gọi là ù tai dạng mạch đập. Nó có nhiều khả năng xảy ra ở người lớn tuổi, bởi vì dòng máu có xu hướng hỗn loạn hơn trong các động mạch có thành xơ cứng theo tuổi tác. Chứng ù tai dạng mạch đập có thể dễ nhận thấy hơn vào ban đêm, khi bạn nằm trên giường và có ít âm thanh bên ngoài hơn để che dấu chứng ù tai. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ chứng ù tai mới nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ lâm sàng, vì trong một số trường hợp hiếm hoi, đó là dấu hiệu của một khối u hoặc tổn thương mạch máu.
Quá trình ù tai mãn tính là không thể đoán trước. Đôi khi các triệu chứng vẫn như cũ, và đôi khi chúng trở nên tồi tệ hơn. Trong khoảng 10% trường hợp, tình trạng này cản trở cuộc sống hàng ngày đến mức cần có sự trợ giúp chuyên nghiệp.
Mặc dù không có cách chữa trị chứng ù tai mãn tính nhưng nó thường trở nên ít được chú ý hơn và dễ kiểm soát hơn theo thời gian. Bạn có thể giúp giảm bớt các triệu chứng bằng cách giáo dục bản thân về tình trạng bệnh - chẳng hạn như hiểu rằng bệnh không nguy hiểm. Ngoài ra còn có một số cách giúp điều chỉnh tiếng ồn và giảm thiểu tác động của nó.
Điều trị ù tai bằng cách nào hiệu quả nhất hiện nay
Ngoài việc điều trị các vấn đề liên quan (chẳng hạn như trầm cảm hoặc mất ngủ), có một số chiến lược có thể giúp chứng ù tai bớt khó chịu hơn. Không có cách tiếp cận duy nhất nào phù hợp với tất cả mọi người và bạn có thể cần thử kết hợp nhiều kỹ thuật khác nhau trước khi tìm ra cách phù hợp với mình. Nếu bạn bị suy giảm thính lực do tuổi tác, máy trợ thính thường có thể làm giảm chứng ù tai bằng cách khuếch đại âm thanh bên ngoài.
Không có thuốc điều trị chứng ù tai nào được FDA chấp thuận và các thử nghiệm có kiểm soát đã không tìm thấy bất kỳ loại thuốc, chất bổ sung hoặc thảo mộc nào hiệu quả hơn giả dược. Điều đó bao gồm ginkgo biloba, đôi khi được quảng cáo cho mục đích này. Một số bệnh nhân tin rằng châm cứu có tác dụng, nhưng nó cũng không tốt hơn giả dược.
Cách tiếp cận hiệu quả nhất là chiến lược hành vi và thiết bị tạo âm thanh, thường được sử dụng kết hợp. Chúng bao gồm những điều sau đây:
Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT). CBT sử dụng các kỹ thuật như tái cấu trúc nhận thức và thư giãn để thay đổi cách bệnh nhân suy nghĩ và phản ứng với chứng ù tai. Bệnh nhân thường ghi nhật ký và làm "bài tập về nhà" để giúp xây dựng kỹ năng đối phó của họ. Trị liệu nói chung là ngắn hạn — ví dụ, các buổi trị liệu hàng tuần trong hai đến sáu tháng. CBT có thể không làm cho âm thanh bớt to hơn, nhưng nó có thể làm cho âm thanh bớt khó chịu hơn một cách đáng kể và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Liệu pháp đào tạo lại chứng ù tai (TRT). Kỹ thuật này dựa trên giả định rằng chứng ù tai là kết quả của hoạt động thần kinh bất thường (xem phần "Chuyện gì đang xảy ra vậy?"). Mục đích là để hệ thống thính giác quen với các tín hiệu ù tai, khiến chúng ít bị chú ý hơn hoặc ít khó chịu hơn. Các thành phần chính của TRT là tư vấn cá nhân (để giải thích hệ thống thính giác, cách phát triển chứng ù tai và TRT có thể giúp ích như thế nào) và liệu pháp âm thanh. Một thiết bị được đưa vào trong tai để tạo ra tiếng ồn ở mức độ thấp và âm thanh môi trường phù hợp với cao độ, âm lượng và chất lượng của chứng ù tai của bệnh nhân. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, việc điều trị có thể kéo dài từ một đến hai năm.
Khi TRT được phát triển vào những năm 1980 bởi nhà thần kinh học Tiến sĩ Pawel Jastreboff, nó được thiết kế để quản lý theo một quy trình nghiêm ngặt. Ngày nay, thuật ngữ TRT đang được sử dụng để mô tả các phiên bản sửa đổi của liệu pháp này và các biến thể khiến việc đánh giá chính xác hiệu quả của nó trở nên khó khăn. Các nghiên cứu riêng lẻ đã báo cáo sự cải thiện ở 80% bệnh nhân bị ù tai the thé.
Đắp mặt nạ. Các thiết bị đeo mặt nạ, được đeo giống như máy trợ thính, tạo ra tiếng ồn trắng ở mức độ thấp (ví dụ như tiếng rít the thé) có thể làm giảm cảm giác ù tai và đôi khi cũng tạo ra sự ức chế còn lại — chứng ù tai ít được chú ý hơn trong một thời gian ngắn sau khi vặn mặt nạ tắt. Một thiết bị chuyên dụng không phải lúc nào cũng cần thiết để che dấu; thông thường, phát nhạc hoặc bật radio, quạt hoặc máy tạo tiếng ồn trắng ở chế độ nền là đủ. Mặc dù không có đủ bằng chứng từ các thử nghiệm ngẫu nhiên để đưa ra bất kỳ kết luận nào về hiệu quả của việc che giấu, các chuyên gia về thính giác thường khuyến nghị thử nghiệm các chiến lược che giấu đơn giản (chẳng hạn như đặt radio ở mức âm lượng nhỏ giữa các đài) trước khi họ chuyển sang các lựa chọn đắt tiền hơn.
Phản hồi sinh học và quản lý căng thẳng. Ù tai là căng thẳng, và căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm chứng ù tai. Phản hồi sinh học là một kỹ thuật thư giãn giúp kiểm soát căng thẳng bằng cách thay đổi các phản ứng của cơ thể. Các điện cực được gắn vào da cung cấp thông tin về các quá trình sinh lý như mạch, nhiệt độ da và độ căng cơ vào máy tính, hiển thị đầu ra trên màn hình. Bệnh nhân học cách thay đổi các quá trình này và giảm phản ứng căng thẳng của cơ thể bằng cách thay đổi suy nghĩ và cảm xúc của họ. Các kỹ thuật giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm cũng có thể hữu ích.
Không phải tất cả các công ty bảo hiểm đều chi trả cho các phương pháp điều trị chứng ù tai theo cùng một cách, vì vậy hãy nhớ kiểm tra phạm vi bảo hiểm của bạn. Nếu bạn sẵn sàng đăng ký tham gia một nghiên cứu, bạn có thể nhận được phương pháp điều trị tiên tiến miễn phí. (Để biết thêm thông tin, hãy truy cập www.clinicaltrials.gov và nhập cụm từ tìm kiếm "ù tai.").
Nguồn tham khảo:
Blogak 
suckhoe toandan